Sattvik Beslenme

Sattvik beslenme sirkadiyen ritmimizle ahenk oluşturan bir zaman dilimine sahip. Gün ışığında yemek yeme üzerine kurulu.

Ayurvedik beslenmede agni (ateş) enerjisini verimli kullanmak adına güneşin en tepede olduğu zaman yani öğle vakti en yoğun öğünün yapılması gerekir.

Bu süreçte bir nevi oruç yapıldığını söyleyebiliriz. 12-16 saat arasında bir açlık söz konusudur. Bu da bizim kan parametrelerimizin çok daha sağlıklı işlemesini sağlar. Uzun süreli açlık ile leptin hormon salgısı dengelenir ve gerçek açlığı tanır hale geliriz.

İnsülin değerleri, tansiyon ve kolestrol üzerinde dengeleyici etkiye sahip İştah kontrolü ile, insülin seviyesi, kolesterol ve tansiyon değerleri dengelenerek daha sağlıklı seviyeye gelir. Ancak uzun süreli açlığı; alınması gereken besin değerleri ile doldurmanın önemli olduğunu unutmamak gerekir.

İlk öğününüze ister sabah 8de başlayın ister 10’da; son öğünü 17-18:00 gibi bitirmiş olun yeterli!

Sattvik beslenmede protein kaynağı olarak baklagillerin bol bol tüketilmesi sağlıklı bir bağırsak ve iskelet kas sistemi için çok mühimdir.

Sattvik bir şekilde elde edilmiş köy sütü (yani buzağıdan arta kalan sağılmış çiğ süt) ve bundan üretilen fermente olmayan peynir, tereyağ ve bu tereyağdan üretilen ghee dışında hiçbir hayvansal gıda sattvik beslenme içerisinde yer almaz. (kırmızı ve beyaz et, balık, yumurta, fermente peynirler, yoğurt, süt tozu ve bu besinleri içeren tüm gıdalar) Günümüzde şehir hayatında Sattvik süte ulaşmak pek mümkün olmadığından bunların yerine bitkisel temelli sütleri tercih etmek çok daha kolaydır.

Aynı zamanda mantar ve soğangil familyasına ait tüm sebzeler de yine bu beslenmede bulunmamaktadır. (pırasa, soğan, sarımsak, arpacık)

Kafein içeren içeceklerin de bu beslenme sisteminde mümkün olduğunca kararında tüketilmesi önerilir. Günde bir bardak kahve bu beslenmede faydalıyken, birkaç bardak tüketmek rajasik nitelikleri fazlaca artıracağından bedende rahatsızlık oluşturabilir. Fermente içecekler olan alkol, kombuça, tempeh, sirke, lahana ve salatalık turşusu, yoğurt, ayran ve kefir ise kullanılmaz.

Protein kaynaklarına örnek olarak kuru fasulye, nohut, meksika fasulyesi, yeşil mercimek, maş fasulyesi, tofu ve bezelye önerilebilir.

Karbonhidrat kaynakları olarak ise beyaz ve siyaha pirinç, karabuğday, kinoa, esmer ekmek, yulaf ezmesi ve patates tüketilebilir.

Sebzelerden enginar, kereviz, havuç, domates, salatalık, biber gibi akla gelebilecek her tür yeşillik ve özellikle mevsim sebzeleri; meyvelerin ise tamamı tüketilebilir.

Yağ grubu olarak, zeytin, avokado, kuru yemiş, tahin, fıstık/badem/ fındık ezmesi tüm bitkisel sıvı yağlar bu beslenme içerisinde kullanılabilir.

Sağlıklı ve dengeli bir ay döngüsü geçirmeniz için; Çetin Çetintaş’ın önerdiği saatler içerisinde almanız gereken kalori ve besin değerlerini almanız oldukça önemli. Bu yüzden normal zamanda olduğu gibi her yediğiniz tabakta protein, yağ, karbonhidrat dengesini kurmaya dikkat etmenizi tavsiye ederim.

Örnek menüler:

Öğün 1

Kahvaltı Burritosu ve meyve:

Burrtio için: 1 adet lavaş içerisine ½ avokado ezmesi ve ile 8 yemek kaşığı haşlanmış Meksika fasulyesi ezmesini sürün ve arzu ettiğiniz sebzeleri ekleyerek dürüm haline getirin. Tabağınızın yanına 1,5 porsiyon meyve ve 2 porsiyon sağlıklı yağ daha ekleyin.

1 porsiyon meyve= 1 orta boy meyve, avuç içine sığan boyut

1 porsiyon yağ= 5 adet zeytin= 5 adet fındık = 2 tam ceviz= ¼ avokado